Το Σάββατο της Διακαινησίμου εβδομάδος η Εκκλησία μας τιμά άπαντες τούς Αγίους Κολλυβάδες Πατέρες. Πρόκειται για οσιακές μορφές κυρίως του 18ου και του 19ου αιώνος, αν και δεν είναι άτοπο να συγκαταριθμήσουμε μαζί τους και άλλους Πατέρες του 20ου, οι οποίοι αγωνίστηκαν να επαναφέρουν στο προσκήνιο την γνήσια ορθόδοξη πνευματική ζωή. Η αρχή έγινε με οξείες διαφωνίες με άλλους αγιορείτες που υποστήριζαν την κατά την Κυριακή τέλεση των μνημοσύνων αλλά και την σπάνια συμμετοχή στην θεία Κοινωνία. Οι «Κολλυβάδες»- όνομα που τους επιδόθηκε σκωπτικά- αγωνίστηκαν να συνδέσουν τους ορθοδόξους της εποχής τους με την λοιπή ιερή ασκητική Παράδοση της Εκκλησίας μας, όχι μόνον διότι το ορθό ήταν να τελούνται τα μνημόσυνα το Σάββατο και οι Χριστιανοί να κοινωνούν συχνά, αλλά επειδή γενικότερα η ησυχαστική ζωή της Εκκλησίας είχε παραγκωνισθεί. Αυτός είναι και ο λόγος που οι Κολλυβάδες προτείνουν διαρκώς θέσεις του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Βέβαια, όπως τότε ο μεγάλος αυτός Πατήρ παρεξηγήθηκε έτσι και αυτοί παρεξηγήθηκαν, πολεμήθηκαν και διώχθηκαν προς χάρη της Αλήθειας. Το Φιλοκαλλικό Πνευματικό κίνημα αυτών των Οσίων οφείλουμε να το βιώνουμε διαρκώς εντός της Εκκλησίας, εάν θέλουμε να είμαστε συνδεδεμένοι με ολόκληρη την αγιοπνευματική Παράδοση Αυτής. Το φοβερότερο είναι πως ακόμη και σήμερα, ενώ πλέον έχουν ανακηρυχθεί Άγιοι της Εκκλησίας και εμείς είμαστε σε θέση να παρατηρήσουμε πως όσα δίδαξαν είναι απολύτως σύμφωνα προς την Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας μας, κατηγορούνται και συκοφαντούνται από κάποιους που θεώρησαν εαυτούς ανωτέρους των Αγίων.

κειμ. ΙΜ Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου
εικών Δημητρέλος

Σάββατο 21 Μαΐου 2011

Ὅλοι οἳ Χριστιανοὶ πρέπει νὰ προσεύχονται ἀκατάπαυστα



ΑΠΟΔΙΔΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΆΓΙΟ ΝΙΚΟΔΗΜΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ.
 ς μ νομίσει κανείς, δελφοί μου Χριστιανοί, πς μόνο ο ερωμένοι κα ο μοναχο χουν χρέος ν προσεύχονται κατάπαυστα κα .παντοτιν κα χι ο κοσμικοί. χι, χι. λοι γενικ ο Χριστιανο χομε χρέος πάντοτε ν βρισκόμαστε σ προσευχή. γιότατος πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Φιλόθεος γράφει σχετικ τ ξς στ Βίο το γίου Γρηγορίου ρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης (το Παλαμ).
θεος Γρηγόριος εχε να φίλο γαπημένο νομαζόμενο ώβ, νθρωπο πλούστατο κα πολ νάρετο, μ τν ποο συνομιλώντας μία φορ το επε κα περ προσευχς κα πς κάθε Χριστιανς γενικ πρέπει ν γωνίζεται πάντοτε στν προσευχ κα ν προσεύχεται κατάπαυστα, καθς παραγγέλλει πόστολος Παλος σ λους τους Χριστιανούς: «διαλείπτως προσεύχεσθε», κα καθς λέει κα προφήτης Δαβίδ, μ λο πο ταν βασιλις κι εχε λες τς φροντίδες το βασιλείου του: «Βλέπω πάντοτε τν Κύριο μπροστά μου» (μέσω τς προσευχς)· κα καθς διδάσκει Θεολόγος Γρηγόριος λους τους Χριστιανος λέγοντας τι πρέπει ν μνημονεύουμε μ τν προσευχ τ νομα το Θεο περισσότερο π σο ναπνέομε. Κα λέγοντας ατ γιος στν φίλο του Ἰὼβ κι λλ περισσότερα, το λεγε κόμη πς...

 πρέπει κι μες ν κάνομε πακο στς παραγγελίες τν γίων, κα χι μόνο ν προσευχόμαστε μες παντοτινά, λλα ν διδάσκομε κι λους τους λλους, μοναχος κα λαϊκούς, σοφος κα μόρφωτους, νδρες κα γυνακες κα παιδιά, κα ν τος παρακινομε ν προσεύχονται κατάπαυστα.
 κούγοντας ατ γέροντας κενος ώβ, τ θεώρησε καινοτομία κι ρχισε ν ντιλέγει το γίου πς διάλειπτη προσευχ εναι μονάχα γι τος σκητς κα τος μοναχος πο εναι ξω π τν κόσμο κα π τος περισπασμούς, κι χι γι τος κοσμικος πο χουν τόσες μέριμνες κα δουλειές. Κα γιος πάλι το λεγε κι λλες μαρτυρίες κα ναντίρρητες ποδείξεις, μως γέρων Ἰὼβ δν πείθετο, κα θεος Γρηγόριος. ποφεύγοντας τν πολυλογία κα τ φιλονικία σώπασε κα πγε καθένας στ κελί του.
 Κι στέρα πο Ἰὼβ προσευχόταν καταμόνας στ κελί του, φαίνεται μπροστά του γγελος Κυρίου σταλμένος π τ θε πο θέλει λων τν νθρώπων τ σωτηρία, κι φο τν λεγξε αστηρ πο φιλονικοσε μ τν γιο Γρηγόριο κι ντιστεκόταν σ πράγματα φανερά, π τ ποια προξενετε σωτηρία τν Χριστιανν, το παρήγγειλε κ μέρους το γίου Θεο ν προσέχει καλ στ ξς κα ν φυλαχτε πλέον ν μν πε τίποτε νάντιο σ ατ τ ψυχωφελέστατο ργο, γιατί ντιστέκεται στ θέλημα το Θεο· λλ μήτε μ τ νο το πλέον ν τολμήσει ν δεχτε νάντιο λογισμ κα ν φρονε διαφορετικ π τι το επε θεος Γρηγόριος. Τότε πλούστατος κενος γέρων Ἰὼβ πγε μέσως στν γιο κι πεσε στ πόδια του, ζητώντας συγχώρηση γι τν ντίσταση κα φιλονικία κα το φανέρωσε κα σα το επε γγελος το Κυρίου.
Βλέπετε, δελφοί μου, πς λοι ο Χριστιανοί, π τ μικρ ς τ μεγάλο, φείλουν ν προσεύχονται παντοτιν μ τ νοερ προσευχή, τ «Κύριε ησο Χριστέ, λέησαν μέ»; Κα πάντοτε ν τ συνηθίσει ν τ λέει νος τους κι καρδιά τους; Κα στοχαστετε, πόσο εαρεστεται Θες μ ατ κα πόση φέλεια προέρχεται π ατό, στε π τν κρα Το φιλανθρωπία στειλε κα οράνιο  γγελο γι ν μς τ ποκαλύψει, τσι πο ν μν χομε πλέον καμία μφιβολία γι' ατό.
Μ τί λένε ο κοσμικοί; «μες εμαστε μέσα σ τόσες ποθέσεις κα φροντίδες το κόσμου· πς εναι δυνατ ν προσευχόμαστε κατάπαυστα;»
Κι γ τος ποκρίνομαι, τι Θες δν παρήγγειλε σ' μς κάτι τ δύνατο, παρ μς παρήγγειλε λα κενα πο μπορομε ν κάνομε. πομένως κα ατ εναι δυνατ ν τ κατορθώσει καθένας πο ζητ πιμόνως τ σωτηρία τς ψυχς του. Γιατί ν ταν δύνατο, θ ταν γι λους γενικά τους κοσμικος κα δ θ εχαν βρεθε τόσοι κα τόσοι μέσα στν κόσμο ν τ κατορθώσουν π τος ποίους ς εναι ς παράδειγμα πατέρας το γίου Γρηγορίου Παλαμ, θαυμάσιος κενος Κωνσταντνος, γι τν ποο κάνει λόγο πατριάρχης Φιλόθεος τ Βίο το γίου Γρηγορίου, το γιο του.
Ατς λοιπόν, μ λο πο ταν μέσα στ νάκτορα κα νομαζόταν πατέρας κα διδάσκαλος το βασιλι νδρόνικου κα καταγινόταν καθημεριν μ τς βασιλικς ποθέσεις, χώρια πο εχε κα τς ποθέσεις το σπιτιο του, γιατί ταν πολ πλούσιος κι εχε πολλ κτήματα κα πηρέτες κα παιδι κα γυναίκα, μ' λα τατα τόσο ταν χώριστος π τ Θε κα τόσο ταν δοσμένος στ νοερ κα κατάπαυστη προσευχή, πο τς περισσότερες φορς λησμονοσε κενα πο συζητοσαν μαζί του βασιλις κα ο ρχοντες το παλατιο γι ποθέσεις βασιλικς κι ρωτοσε πάλι γι' ατς μία κα δύο φορές. Γι' ατ πολλς φορς ο λλοι ρχοντες, μν ξέροντας τν ατία, συγχύζονταν κα τν νείδιζαν πο λησμονε τσι γρήγορα κα νοχλε μ τς δεύτερες ρωτήσεις το τ βασιλι· λλ βασιλιάς, πο ξερε τν ατία, τν περασπιζόταν λέγοντας: « Κωνσταντνος χει δικές του γνοιες μακάριος κι κενες δν τν φήνουν ν προσέχει στ λόγια τ δικά μας πο εναι γι ποθέσεις προσωρινς κα μάταιες· νος το ελογημένου εναι προσηλωμένος στ ληθιν κα οράνια κα γι τοτο λησμονε τ πίγεια, πειδ λη του προσοχ εναι στν προσευχ κα στ Θεό». Γι' ατ κα Κωνσταντνος ταν σεβάσμιος κα ξιαγάπητος κα στ βασιλι κα σ λους τους μεγιστάνες κα ρχοντες τς βασιλείας, καθς ταν γαπημένος κα π τ Θε κα ξιώθηκε οίδιμος ν κάνει κα θαύματα.
Μία φορ δηλαδή, μπκε σ' να πλοιάριο μ λη του τν οκογένεια γι ν πάει πάνω π τν Γαλατ σ' να ναχωρητή, πο σύχαζε κε, κα ν πάρει τν εχ κα τν ελογία του. Καθς πήγαιναν, ρώτησε τος πηρέτες το ν πραν κανένα προσφάγι ν πνε στν ββ κενο γι ν τος φιλέψει. κενοι το επαν πς λησμόνησαν π τ βία κα δν πραν τίποτε. Λυπήθηκε λίγο ελογημένος, πλν δν επε τίποτε, μόνο πηγαίνοντας μπρς στ καΐκι, βαλε τ χέρι το μέσα στ θάλασσα κα μ σιωπηλ κα νοερ προσευχ παρακαλοσε τ Θεό, τν Κύριό της θάλασσας, ν το δώσει κανένα κυνήγι· κι στέρα π λίγη ρα —τί θαυμαστ εναι τ ργα, Χριστ Βασιλε, μ τ ποια δοξάζεις παράδοξά τους δούλους Σου!— βγάζει τ χέρι του π τ θάλασσα κρατώντας να πολ μεγάλο λαβράκι, τ ποιο ριξε μέσα στ πλοιάριο μπροστ στος πηρέτες του κα επε: «Ν πο Θες νοιάστηκε κα γι τν ββα τν δολο Του κα το στειλε προσφάγι».
Βλέπετε, δελφοί μου, πς δοξάζει ησος Χριστς τος δούλους Το κείνους πο εναι πάντοτε μαζί Του κα πικαλονται συνεχς τ πανάγιο κα γλυκύτατο νομά Του;
κόμη κα δίκαιος κενος κα γιος Εδόκιμος, δν ταν κι ατς μέσα στν Κωνσταντινούπολη κα μέσα στ νάκτορα κα τς βασιλικς ποθέσεις; Δ συναναστρεφόταν μ τ βασιλι κα τος ρχοντες το παλατιο, μ τόσες φροντίδες κα περισπασμούς; Μ' λα τατα εχε πάντοτε χώριστη τ νοερ προσευχή, καθς διηγεται στ Βίο το Συμεν Μεταφραστής, γι' ατ κι ερισκόμενος μέσα στν κόσμο κα στ κοσμικ τρισμακάριος, ζησε ληθιν μία ζω γγελικ κα περκόσμια κα ξιώθηκε π τν μισθαποδότη Θε ν λάβει κα τέλος μακαριστ κα θεο. Κα λλοι πολλο κα ναρίθμητοι πο ταν μέσα στν κόσμο, ταν λωσδιόλου δοσμένοι στ νοερ κα σωτήρια ατ προσευχή, καθς ναφέρονται σ διάφορες στορίες.
Λοιπόν, δελφοί μου Χριστιανοί, σς παρακαλ κι γ μαζ μ τν θεο Χρυσόστομο, γι τ σωτηρία τς ψυχς σας, μν μελήσετε ατ τ ργο τς προσευχς. Μιμηθετε ατος πο επαμε κα σο τ δυνατν κολουθστε τους. Κι ν σς φαίνεται δύσκολο τ πράγμα στς ρχές, ς εστε βέβαιοι κα πληροφορημένοι, ς κ προσώπου το παντοκράτορα Θεο, τι ατ τ διο τ νομα το Κυρίου μς ησο Χριστο, πικαλούμενο καθημεριν κα κατάπαυστα πό μας, θ εκολύνει λες τς δυσκολίες. Κα μ τν πολυκαιρία, φο τ συνηθίσαμε κα γλυκαθομε μ' ατό, θ γνωρίσαμε μ τ δοκιμ πς δν εναι δύνατο οτε δύσκολο, λλ δυνατ κα εκολο. Γι' ατ κα θεος Παλος, πο ξερε καλύτερα π μς τ μεγάλη φέλεια τς προσευχς, μς παρήγγειλε ν προσευχόμαστε κατάπαυστα. Δ θ μς συμβούλευε βέβαια ποτ κάτι τ δύσκολο κα δύνατο, γιατί δ θ μπορούσαμε ν τ κάνομε κα κολούθως θ γινόμασταν ναγκαστικ παρήκοοι κα παραβάτες τς παραγγελίας του κα γι τοτο ξιοι καταδίκης· λλ ταν επε ν προσευχόμαστε διάλειπτα, σκοπς το ταν ν προσευχόμαστε μ τ νο μας, πο εναι δυνατ ν τ κάνομε πάντοτε. Γιατί κα ταν κάνομε ργόχειρο κι ταν περπατομε κι ταν καθόμαστε κι ταν τρμε κι ταν πίνομε, πάντοτε μπορομε ν προσευχόμαστε μ τ νο μας κα ν κάνομε νοερ προσευχ εάρεστη στ Θε κα ληθινή· μ τ σμα ν δουλεύομε κα μ τν ψυχ ν προσευχόμαστε· ξω νθρωπος ν κάνει κάθε πηρεσία σωματικ κα σω νθρωπος ν εναι λότελα φιερωμένος στ λατρεία το Θεο κα ν μ λείπει ποτ π ατ τ πνευματικ ργο τς νοερς προσευχς. Ατ μας παραγγέλλει κα θεάνθρωπος ησος στ ερ εαγγέλιο, λέγοντας : «Σ δέ, ταν προσεύχεσαι, πήγαινε μέσα στ "ταμεον" σου, κλεσε τ θύρα σου κα προσευχήσου κρυφ στν Πατέρα σου». Ταμεο τς ψυχς εναι τ σμα κα θύρες το αυτο μς ο πέντε ασθήσεις. ψυχ μπαίνει μέσα στ ταμεο της, ταν δν περιφέρεται νος δ κι κε στ πράγματα το κόσμου, λλα βρίσκεται μέσα στν καρδιά μας· κι ο ασθήσεις μς κλείνουν κα μένουν σφαλισμένες, ταν δν τς φήναμε ν προσηλώνονται στ ασθητ κα ρώμενα πράγματα. Κα μ τοτο τν τρόπο μένει νος μς λεύθερος π κάθε μπαθ προσκόλληση στ κοσμικ κα μ τν κρυφ κα νοερ προσευχ νώνεσαι μ τ Θε κα Πατέρα σου· κα τότε, λέει, Πατέρας σου πο βλέπει τ κρυφ θ σο ποδώσει στ φανερά. Βλέπει κρυφιογνώστης Θες τ νοερ προσευχή σου κα τν νταμείβει μ φανερ κα μεγάλα χαρίσματα· πειδ ατ εναι ληθιν κα τέλεια προσευχ κι ατ γεμίζει τν ψυχ π τ θεία χάρη κα τ πνευματικ χαρίσματα. πως τ μύρο, σο περισσότερο τ κλείνεις μέσα στ γγεο, τόσο περισσότερο εωδιάζει τ γγεο, τσι κα προσευχή, σο περισσότερο τν κλείνεις μέσα στν καρδιά σου, τόσο περισσότερο τ γεμίζει π τ θεία χάρη. Μακάριοι κα καλότυχοι εναι κενοι πο θ συνηθίσουν σ τοτο τ οράνιο ργο, γιατί μ ατ νικον κάθε πειρασμ τν πονηρν δαιμόνων, πως Δαβδ νίκησε τν περήφανο Γολιθ · μ ατ σβήνουν τς τακτες πιθυμίες τς σάρκας, πως ο τρες Παδες σβησαν τ φλόγα τς καμίνου· μ ατ τ ργο τς νοερς προσευχς καταπραΰνουν τ πάθη, πως Δανιλ μέρωσε τ γρια λιοντάρια· μ ατ κατεβάζουν τ δρόσο το γίου Πνεύματος στν καρδιά τους, πως λίας κατέβασε τ βροχ στ Καρμήλιο.
 Ατ νοερ προσευχ εναι πο νεβαίνει ς τ θρόνο το Θεο κα φυλάγεται μέσα στς χρυσς φιάλες γι ν θυμιάζεται μ ατν Κύριος, καθς λέει Θεολόγος ωάννης στν ποκάλυψη: «Κα ο εκοσιτέσσερις πρεσβύτεροι πεσαν νώπιόν του ρνιου, χοντας λοι κιθάρες κα φιάλες χρυσς γεμάτες θυμιάματα,, τ ποια εναι ο προσευχς τν γίων». Ατ νοερ προσευχ εναι να φς πο φωτίζει πάντοτε τν ψυχ το νθρώπου κα πυρώνει τν καρδιά του μ τς φλόγες τς γάπης το Θεο- ατ εναι μία λυσίδα πο κρατε νωμένο τ Θε μ τν νθρωπο. "Ώ, σύγκριτη χάρη τς νοερς προσευχς! Ατ κάνει τν νθρωπο ν συνομιλε πάντοτε μ τ Θεό.                       " πράγμα ληθιν θαυμάσιο κα ξαίρετο!
Ν εσαι μαζ μ τος νθρώπους σωματικ κα ν βρίσκεσαι μαζ μ τ Θε νοερά! Ο γγελοι δν χουν φων λική, λλ μ τ νο τος προσφέρουν στ Θε κατάπαυστη δοξολογία· ατ εναι τ ργο τους, σ' ατ εναι φιερωμένη λη τους ζωή. Λοιπν κα σύ, δελφέ, ταν εσέρχεσαι στ "ταμεον" σου κα κλείνεις τ θύρα, ταν δηλαδ νος σου δ σκορπ δ κι κε, λλ μπαίνει μέσα στν καρδιά σου κι ο ασθήσεις σου εναι σφαλισμένες κα δν εναι προσηλωμένες στ πράγματα το κόσμου τούτου κι τσι προσεύχεσαι πάντοτε μ τ νο σου, τότε γίνεσαι παρόμοιος μ τος γίους γγέλους κα Πατέρας σου, πο βλέπει τ μυστική σου προσευχ πο το προσφέρεις κρυφ στν καρδιά σου, θ σο νταποδώσει μεγάλα πνευματικ χαρίσματα στ φανερά. Μ κα τί λλο μεγαλύτερο κα περισσότερο θέλεις π τ ν βρίσκεσαι πάντοτε, πως επαμε, μαζ μ τ Θε νοερ κα ν συνομιλες κατάπαυστα μ Ατόν; Χωρς Ατν δν μπορε ποτ κανένας νθρωπος ν εναι μακάριος μήτε δ μήτε στν λλη ζωή.
Λοιπόν, δελφέ, ποος κι ν εσαι, ταν πάρεις στ χέρια σου τ παρν βιβλίο κα διαβάζοντας τ δοκιμάσεις φέλεια στν ψυχή σου, παρακαλ θερμά, θυμήσου ν κάνεις κα μία παράκληση στ Θεό, μ να «Κύριε λέησον», γι τν μαρτωλ ψυχ κείνου πο κοπίασε σ τοτο τ βιβλίο κι κείνου πο ξόδεψε ν τ τυπώσει· ο ποιοι χουν μεγάλη νάγκη τς προσευχς σου, γι ν βρον λεος Θεο στς ψυχές τους κα σ στ δική σου.
 Γένοιτο, γένοιτο.



ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ ΙΕΡΩΝ ΝΗΠΤΙΚΩΝ.

ρωμαιικο οδοιπορικό

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου